Cornelis Kapitein uit Zwolle is de winnaar van de Nedersaksische gedichtenwedstrijd 2021. De wedstrijd werd vanwege ‘maart dialectmaand’ gehouden. Het gedicht ‘Tuuskomen’ van Cornelis Kapitein leest volgens de jury als een levensles. Kapitein won daarom de wedstrijd en mag een voordracht doen op het komende internationale streektaalcongres.
Winnaar
De jury, bestaande uit auteur Jaap Scholten, taalexpert Willemijn Zwart en gedeputeerde Roy de Witte kozen de winnaar unaniem. Mede door de krachtige, originele vorm en eigenzinnige beelden die de jury recht in het hart hebben geraakt. “Dit is wat taal en poëzie kan doen, juist in het Nedersaksisch”, aldus Roy de Witte.
As je stille binnen, luster je
Bij unnkanger geraapte aandacht
makt me open
Een zacht zoemen
duurklinkt ut ele durp
Zo opent het gedicht van Cornelis Kapitein. Het gedicht doet expressionistisch aan, waarbij het meeste vooral níet wordt gezegd. In het gedicht staat thuiskomen in de taal centraal, en juist ook in het zwijgen. Een ‘levensles’, aldus de jury. Het gedicht ontroert. Zo schrijft de dichter, in de laatste strofe:
Ik bin stille as ik leuster
Ik proat as ik woordloos bin.
Hij brengt daarmee volgens de jury onder woorden hoe het Nedersaksisch vaak gevoeld en beleefd wordt; als een taal waarin tussen de regels door het meest wordt gezegd. De jury vindt dat over de volle linie deze dichtwedstrijd heeft laten zien hoe Nedersaksisch als cultuurtaal lezers in het hart kan raken, met sprankelende beelden, eigentijdse metaforen en rake formuleringen.
Coronacrisis
Het thema van de gedichtenwedstrijd was ‘Tuus’. De organisatie, Het Twentehoes, de IJsselacademie en de provincie Overijssel, kozen hiervoor omdat we dit jaar vanwege de coronacrisis veel thuis moesten blijven. Er kwamen 23 inzendingen binnen.
Sobere prijsuitreiking
Vanwege de coronacrisis moest de prijsuitreiking sober plaatsvinden. Op vrijdag 26 maart stond Kapitein op het podium van een leeg HOFtheater in Raalte met als eenkoppig publiek de Commissaris van de Koning, Andries Heidema. De kersverse dichter ontving hier lof en een boekenbon. Ook is hem gevraagd een voordracht te doen op het internationale streektaalcongres dat dit najaar plaatsvindt in Overijssel.
Volledig gedicht
Tuuskomen
As je stille binnen, luster je
Bij unnkanger geraapte aandacht
makt me open
Een zacht zoemen
duurklinkt ut ele durp
Een skip voort in ut donker
Ut fokkelicht brand,
aven in ‘t zicht
de geur van ut laand
duurspoelt m’n wezen
woor ik wezen wil
woor ik bin
om weg te goon
en trogge te koemmen
op de kade stoon minsen
ze binnen blede
beneit nor de vangst
wat eeuw je thuus e brocht
wie ut je de weg e wezen
welke koers eeuw jie e voeren
Ik bin stille as ik leuster
Ik proat as ik woordloos bin
Ik bin eerbiedig
As de stemme prot
Die mij tot leven wekt.
Meart 2021, Cornelis Kapitein uut Zwolle