Boswachters op de Sallandse Heuvelrug hebben het een paar jaar geprobeerd: als je alle afvalbakken weghaalt krijg je minder afval. Moesten ze vroeger iedere keer volle bakken leegmaken, er ligt nu niks meer afval op de Heuvelrug dan eerder.
Door Harrie Kiekebosch
Ik ben er groot voorstander van de afvalbakken niet alleen van de Heuvelrug te verwijderen, maar in heel Salland. Ik ben er van overtuigd dat mensen op den duur hun afval gewoon meenemen naar huis, want mensen nemen hun verantwoordelijkheid wel als je ze die geeft.
We leven in een wereldje waarbij zelf verantwoordelijkheid nemen tot nul is gereduceerd. Dat leren kinderen al op school, als je maar netjes oplet en doet wat de juf zegt, komt het allemaal goed. De overheid bedelft de samenleving onder regeltjes waarbinnen het prima leven is. Maar als je de behoefte hebt zelf na te denken, is er altijd wel een ambtenaar die heel behendig met een stapel papier weet te schuiven, zodat die net in de weg ligt.
Zo hebben we ons afval ook keurig geregeld. Omdat we vanuit de liberale gedachte de fabrikant-vervuilers niet aanpakken, moeten we naar een schijnoplossing: afvalbakken. Die hebben twee hinderlijke eigenschappen: ze staan altijd kort naast mooie plekken waar jij juist het liefst zit. En ze zijn altijd vol. Maar ze hebben ook de hinderlijke gewoonte mij het gevoel te geven dat ik niet verantwoordelijk ben voor mijn eigen afval. Ze leiden er toe dat ik vind dat ik recht heb op een afvalbak. Dus als die er niet is, dat ik dan afval van me af kan gooien omdat ergens in het systeem een ander een fout maakte, want mij geen afvalbak aanbood.
Dat gaat zo ver dat we langs de uitvalswegen van die zogenaamde blikvangers hebben staan. Alleen de naam is er mooi aan, de rest is verwerpelijk. Hoezo moet ik onderweg van A naar B mijn blikje weg kunnen gooien? En waarom precies op die plek? Waarom heb ik überhaupt een blikje bij me? En waarom zit dat drankje in blik? Waarom is dat blik afval?
In Raalte zijn ze een tijdje terug met de afvalbakken aan het experimenteren geslagen. Nou ja, experimenteren, ze hebben de kleintjes vervangen door groteren en er staan er minder. We hebben wel eens gevraagd naar de gedachte daarachter. Maar verder dan ‘minder bakken is makkelijker legen en grotere bakken zijn minder snel vol’, kwam het antwoord niet. We hadden vooral het gevoel dat ze aan de andere kant van de mail dachten van ‘huh, kun je over dat soort dingen ook nadenken dan?’
Het besluit op de Sallandse Heuvelrug was er ook vast een van hoop op zegen. Laten we het maar eens proberen zonder afvalbakken. Dat pakt dus goed uit. Wat we stiekem ook wel wisten. De invoering van diftar (betalen per keer dat je de container aan de weg zet) heeft ook niet geleid tot meer zwerfvuil.
Dus ik stel voor: alle afvalbakken weg uit het straatbeeld.
