Corona maakt twee zaken heel duidelijk. Dat er verschil is tussen de sterken en de zwakken in onze maatschappij, de gezondere en minder gezondere mensen, de mensen draagkrachtigen en de minder bedeelden. Maar ook dat we een samenleving die op dit moment laat zien dat we ook echt samen de schouders ewr onder willen zetten. Tijd om een basisinkomen te bepleiten.
Door Hans Kamphuis
Vraagt u zich ook af wat er na de coronacrisis gaat gebeuren? Wordt het inderdaad de anderhalve meter-samenleving die premier Rutte noemt? Wat zijn uw verwachtingen: ontstaat er een andere, nieuwe wereld? Duurzaam, werkend en overleggend via digitale communicatiemiddelen en sociale media?
Ik ben ervan overtuigd dat de wereld gaat veranderen en heb hoge verwachtingen over een betere en gezonde wereld. Met respect voor natuur en onze wereldbol. We willen niet dat die opgebrand raakt.
Echte verandering?
Bij de maatschappij na corona vraag ik me ook af of iedereen kan meedoen. Kunnen we onze wereld zo inrichten dat honger en armoede echt tot het verleden gaan behoren? Of is dat nog te hoog gegrepen? Ik begin daarom maar dichterbij huis. In ons land hebben veel mensen het goed, wonen goed, verdienen goed, kunnen meedoen en zijn goed gebekt. We kennen ook een andere kant van ons land, die van armoede, daklozen, voedselbanken, kinderen die geen gelijke opgroeikansen hebben.
We hebben nu 40.000 daklozen en 150.000 mensen zijn aangewezen op voedselbanken. Gemiddeld worden 20.000 tot 30.000 adressen van elektriciteit of het gas afgesloten. Ook worden nog steeds adressen afgesloten van water, wat ik een grondrecht vind en dus gewoon niet zou mogen.
Levensbasis
Ik zou na de coronacrisis graag zien dat de inkomsten van mensen zo worden ingericht dat een dak boven het hoofd, verwarming en water geen problemen meer zijn. Mensen moeten hun eigenwaarde terugkrijgen door een inkomen, dat garandeert dat zij aan de maatschappij kunnen meedoen. Dan doel ik op ‘het basisinkomen’. Geen uitkering meer, maar recht op inkomen. Als inwoner van dit land weten dat je de basisbehoeften kunt betalen en af bent van regels en uitkeringen als bijstand, bijzondere bijstand en daardoor afhankelijk zijn van de goodwill van politici.
Voors en tegens
Als voordeel zie ik minder kosten voor scholing en re-integratie, doordat mensen hun eigen weg kunnen zoeken. Ook laat het mensen in hun waarde. Want je neemt immers zelf verantwoording en maakt eigen keuzes. Dat heeft een positief effect op je gezondheid en maakt mensen ondernemend. Het vermindert de bureaucratie en de overheidsbemoeienis, zodat we toe kunnen met een kleinere overheid. Mensen zullen zich ook meer betrokken voelen bij het reilen en zeilen van de maatschappij en daar eigenwaarde aan ontlenen.
Er zijn uiteraard ook nadelen en onzekerheden. De kosten om iedereen zo’n basisinkomen te geven zijn hoog. En een kleinere overheid biedt minder banen. Ook is er geen garantie dat mensen echt aan het werk gaan als het niet meer zo nodig moet.
Dus lost dit alle problemen op? Zeker niet, we moeten accepteren dat er altijd mensen zijn die moeten worden begeleid om zich staande te kunnen houden. We moeten er energie in blijven steken om de weg te vinden in onze complexe maatschappij.
Gratis geld
Gratis geld!? Dat gaat tegen ons denken en gevoel in. En dat is mijn volgende punt; je kunt erop vertrouwen dat de mens zich inzet voor de maatschappij. Kijk maar wat nu om ons heen gebeurt, we willen klaarstaan voor elkaar. Ga van het principe uit, dat mensen hun verantwoordelijkheden nemen en positief in het leven staan. Daarom weg met loketten, toeslagen, regelingen en uitkeringsstructuren en te veel bureaucratie. Het kan anders. Het móet anders. We moeten een stap maken die recht doet aan de mens.
Ik ben benieuwd of het na de coronacrisis anders wordt, maar ik ben voor.
Wat vindt u?
Hans Kamphuis is Christendemocraat in de raad van Olst-Wijhe.
Hanskamphuis@kpnmail.nl
