Zo aan het eind van het schooljaar kom ik er maar weer eens achter dat het met proefwerken al net zo is als met heel veel andere zaken in de samenleving: helemaal uit zijn verband gerukt.
Door Denne van Knöldert
Het woord proefwerk zegt precies wat het is: werk dat je maakt voor proef. Je hoopt dat je iets al kunt, maar om te kijken of dat ook zo is, maak je een proefwerk. Het eindresultaat bepaalt of je nog wat bij moet schaven.
Wat wij ervan gemaakt hebben is een afstrafwerk. Controleren of je je huiswerk wel gemaakt hebt. En of je wel op een goede manier verwijst naar bronnen. APA heet dat en docenten hebben het lef je een 1 te geven als je dat fout doet. Een slecht ‘proefwerk’ kan je zo maar een heel jaar kosten, ook al waren zeven van de tien vakken voldoende. Waarom straffen we de idioten die dat bedacht hebben niet af?
In deze coronatijd zijn de examencommissies van scholen razend druk om te kijken of aangepaste toetsen wel door de beugel kunnen. Je kunt ze immers niet op school maken en thuis kun je spieken dat het een lust is… Mijn stelling: alles wat je spiekt is kennis die je je hele leven niet meer vergeet. Dus als docent organiseer ik dat spieken spannend blijft, maar ik betrap niemand. Betere les kan ik niet geven.
Als begeleider kreeg ik een klacht van een student die op advies van de docent een toets zo geleerd had dat ze de kennis kon toepassen in plaats van uit haar hoofd kende. Kreeg ze een onvoldoende omdat de toetst toch vooral op feitenkennis gebaseerd was. Bij de herkansing kreeg ze weer een onvoldoende omdat ze nu de feiten geleerd had, maar de docent had zijn toets aangepast: geen feitenkennis meer, maar toepassing ervan…
In zo’n wereld toetsen de examencommissies dus nu de nieuwe toetsen.
Ik vraag me wel eens af wat het allemaal uitmaakt dat getoets. Volgens mij leert iemand die een 4 krijgt in basis ook genoeg om straks in de praktijk gewoon aan de slag te gaan. Een 4 of een 8: ik denk dat het op termijn helemaal niks uitmaakt.
Maar toch. Ik hoorde laatst dat iemand een thuistoets met meerkeuzeantwoorden onvoldoende gehaald had. Dan ga ik toch ook wel weer twijfelen aan mijn eigen theorie.
